Veel mensen geloven dat het getal 13 ongeluk brengt. Zo is er in veel hotels geen kamer 13 of een 13e verdieping. Het idee komt waarschijnlijk van het christendom. Daarin is het getal 12 perfect. 13 is 12 + 1, een poging om meer te zijn dan perfectie. Dit is onmogelijk, vandaar dat het getal 13 ongeluk brengt. De naam voor de angst voor dit getal heet triskaidekafobie. Een angst die hieraan gelinkt is, is paraskevidekatriafobie: angst voor vrijdag de dertiende. De herkomst hiervan ligt waarschijnlijk ook in het christendom: Jezus is op een vrijdag gekruisigd. De Romeinen en de Engelsen voltrokken doodsvonnissen op een vrijdag, wat er ook weer voor kan hebben gezorgd dat het als een ongeluksdag wordt gezien.
Een konijnenpootje zou geluk brengen. Dit geloof gaat terug tot 600 v. Chr. Mensen droegen konijnenpootjes bij zich om het ongeluk af te wenden. Konijnen staan symbool voor vruchtbaarheid en zouden zorgen voor veel baby’s, grote oogsten en geluk. De achterpoot is het sterkst, dus dit is wat geluk brengt.
Om ervoor te zorgen dat ongeluk geen invloed op je heeft, moet je afkloppen op hout. Ook voor geluk kan dit gedaan worden. Denk er dan wel aan dat je afklopt op onbewerkt hout, en dan het liefst eiken-, wilgen- of appelboomhout. Het idee van geluk door afkloppen op hout komt van het aanraken van het houten kruis van Jezus. Hierdoor wordt een herinnering opgeroepen aan de nederigheid van Jezus. Overmoedig zijn is naast het noodlot tarten ook een zonde. Daarom moest je het kruis (later ‘gewoon’ onbewerkt hout) aanraken: om weer herinnerd te worden aan je eigen nederigheid en Jezus’ nederigheid.
Als je een spiegel breekt, kan dit zorgen voor 7 jaar ongeluk. Al sinds de Romeinen wordt hierin geloofd. De Romeinen dachten dat de weerspiegeling in een spiegel een reflectie is van de ziel. Na 7 jaar is je lichaam van fysiologische samenstelling veranderd, vandaar dat het ongeluk na 7 jaar is afgelopen.
Een klavertje vier brengt geluk, weten veel mensen. Als je erover droomt, zou dat een lang en voorspoedig huwelijk voorspellen. En als een meisje een klavertje vier in haar rechterschoen steekt, zal zij trouwen met de eerste man die ze tegenkomt of met iemand met dezelfde naam. Waarom een klavertje vier geluk zou brengen, is niet bekend.
Een zwarte kat die je pad kruist, brengt ongeluk. Katten, en dan vooral zwarte, zijn lang het symbool geweest van vleesgeworden kwaad. Duivels en heksen konden de gedaante van een kat aannemen, vandaar dat het vaak slecht afliep met katten die iemands pad kruisten. Nog steeds geloven veel mensen dat zwarte katten die je pad kruisen ongeluk brengen en zwarte katten blijven vaker in het asiel zitten dan hun anders gekleurde soortgenoten.
Als je veel bij paarden bent, heb je mazzel: hoefijzers brengen namelijk geluk. Als je er één vindt, moet je eerst een wens uitspreken. Vervolgens gooi je het hoefijzer over je linkerschouder en loop je door zonder om te kijken. Je kan ook het hoefijzer ophangen, met de opening naar boven. Als je het andersom ophangt, loopt het geluk er namelijk uit. Het kan zijn dat het een gelukssymbool is, omdat de vorm een C van Christus vormt of omdat het op een halve maan lijkt, een symbool dat ook geluk brengt.
Als je een vallende ster ziet, moet je een wens doen. Al sinds ongeveer 150 n. Chr. worden er wensen gedaan na het zien van een vallende ster. De Griekse sterrenkundige Ptolemy schreef toen namelijk dat goden af en toe naar de aarde kwamen, uit nieuwsgierigheid of uit verveling. Tijdens hun afdaling kon er nog wel eens een ster uit positie schieten en vallen. De goden zagen de mensen hierom een wens doen en lieten die dan vaak uitkomen, omdat ze toch al dicht bij aarde waren.
Het lijkt zo makkelijk, even snel onder een ladder doorlopen in plaats van er omheen gaan. Toch zijn er velen die geloven dat dit ongeluk brengt. Je zou namelijk de driehoek verbreken, die gevormd wordt met de ladder, de muur en de grond. De driehoek is het symbool van de Heilige Drie-eenheid (de Vader, de Zoon en de Heilige Geest). Het verbreken hiervan werd lang gezien als een ontzettend oneerbiedige daad en zou zelfs wijzen op duivelsverering. Nu wordt het slechts gezien als een teken van ongeluk.
Door je vingers te kruisen weer je het ongeluk af. Je middelvinger vormt een kruis als hij over je wijsvinger is gelegd. Dit verwijst dan weer naar het kruis van Jezus. Als je je vingers achter je rug kruist bij het doen van een belofte, wordt deze ongeldig.
Het is zo’n noodzakelijk voorwerp in Nederland, dat je bijna niet meer zou verwachten dat een paraplu ongeluk kan brengen. Toch is dit zo. Als je namelijk een paraplu in huis opent, zorgt dit voor ongeluk. Het laten vallen van een paraplu kan dan weer acuut verstands- of geheugenverlies veroorzaken. Je moet zelf nooit je zonne- of regenscherm oppakken. Als een dame haar paraplu zelf opraapt, wordt ze later een oude vrijster. Het cadeau doen van een paraplu of deze op tafel of bed laten liggen is ook geen goed idee. Dit kan kwade geesten lokken die zich onder de paraplu verschuilen.
Ook zout kan voor ongeluk zorgen. Het was kostbaar voor goden en mensen, waardoor het een belangrijk handelsmiddel was. Het werd op offerdieren gestrooid en gebruikt bij het afsluiten van bindende overeenkomsten. Zout morsen zorgde dus in meerdere opzichten voor ongeluk: de goden waren er niet blij mee, het stond voor verbroken vertrouwen en het was een verspilling van geld. Nog steeds wordt het idee van ongeluk na het morsen van zout van generatie op generatie doorgegeven. Toch weten veel mensen de herkomst niet.
Er zijn nog veel meer mogelijkheden om geluk of ongeluk te krijgen. Dingen die geluk brengen zijn onder andere:
- Een vreemde hond die met je meeloopt naar huis
- Een roodborstje dat naar binnen vliegt
- In de regen lopen (kijk dan wel weer uit met je paraplu ;) )
- Een haarspeld vinden en aan de spiegel hangen
- Scherven (behalve die van een spiegel)
- Drie keer niezen, dan wordt het morgen mooi weer
- Knoeien tijdens het uitbrengen van een toast
- Een lieveheersbeestje
- Vleermuizen in de schemering
Helaas zijn er ook veel ongeluksbrengers, zoals:
- Het doden van een zeemeeuw of krekel
- Een uil die drie keer roept
- Pauwenveren
- Het laten vallen van je handschoen
- Het afdoen van je trouwring
- Het laten hangen van kerstversieringen tot na driekoningen
- Rode en witte bloemen in hetzelfde boeket
- Een vleermuis die het huis binnenvliegt (schemering of niet...)
- Een haan die 's avonds kraait
Honoursprogramma project van Julia, leerlinge Gymnasium Celeanum, project van ongeveer januari 2016 t/m kerstvakantie 2017-2018.
Non Semper Ea Sunt, Quae Videntur
Dingen zijn niet altijd zoals te lijken te zijn